عملیات رمضان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اگرچه ایران در عملیات رمضان به اهداف از پیش تعیین شده خود دست نیافت، ولی با اجرای این عملیات و ورود به خاك دشمن نشان داد كه در دستیابی به حقوق خود مصمم است. علاوه بر این، در پی این عملیات مسوولان جمهوری اسلامی متوجه شدند كه برخلاف گذشته با شرایط كاملاً جدیدی در جنگ مواجه شده اند.



شرح عملیات

[ویرایش]

عملیات در ساعت ۲:۳۰ تاریخ ۲۲ تیر ۱۳۶۱ با رمز یا مهدی ادركنی (عج) با نیرویی متشكل از پنج تیپ از قرارگاه فتح، دو تیپ از قرارگاه فجر و یك تیپ از قرارگاه قدس آغاز شد. در ساعت اولیه، قرارگاه فتح موفق شد به هدف‌های از پیش تعیین شده (بالای كانال پرورش ماهی) دست باید، اما صبح روز بعد به دلیل متوقف شدن قرارگاه‌های فجر و قدس در خطوط اولیه و نیز پاتك دشمن ـ كه بیشتر از جناح راست قرارگاه فتح بود و به دور خوردن تعدادی از یگان‌های خودی انجامید ـ فرماندهی قرارگاه مركزی كربلا در حالی كه نیروی قابل توجهی از دشمن منهدم شده بود، دستور عقب نشینی داد.

مرحله دوم عملیات

[ویرایش]

این مرحله در ساعت ۲۱:۳۰ تاریخ ۲۶ تیر ۱۳۶۱ آغاز شد. در این مرحله دو تیپ از قرارگاه فتح و دو تیپ از قرارگاه نصر در عملیات شركت داشتند. قرارگاه فتح كه در محور پایین عمل می‌كرد موفق شد به منطقه حاشیه كانال (پل‌های احداثی روی كانال پرورش ماهی) برسد. در این میان، قرارگاه نصر اگرچه در انجام موفق مأموریت خود ناكام ماند، ولی توانست بخش معتنابهی از قوای دشمن را منهدم كند. به این ترتیب، قرارگاه كربلا برای حفظ و صیانت از نیروهای خودی مجدداً فرمان عقب نشینی داد.

مرحله سوم عملیات

[ویرایش]

این مرحله كه به منظور انهدام نیروی دشمن طراحی شده بود و در صورت موفقیت ممكن بود بنا به دستور عملیات ادامه یابد، با پنج تیپ از قرارگاه فتح در ساعت ۲۱ تاریخ ۳۰/۴/۱۳۶۱ آغاز شد و نیروهای خودی در حالی كه موفق شده بودند بخش قابل توجهی از قوای دشمن را منهدم كنند، اما به دلیل نداشتن تضمین جان پناه (آماده نشدن خاكریز شرقی و غربی) مجبور شدند بنا به دستور در ساعت ۰۳:۳۰ بامداد عقب نشینی كنند.

مرحله چهارم عملیات

[ویرایش]

این مرحله در ساعت ۲۲ روز ۲/۵/۱۳۶۱ با استعداد ۲ تیپ از قرارگاه نصر باهدف باز كردن یك معبر برای كار جدید جهت رسیدن به بصره آغاز شد كه به دلایلی همچون ضعف نفوذ از محور شلمچه، هوشیاری دشمن و نیز موانع و استحكامات قابل توجهی كه وجود داشت عملاً امكان عبور از خط اول دشمن فراهم نیامد.

مرحله پنجم عملیات

[ویرایش]

تلاش اصلی در مرحله پنجم عملیات، كه در تاریخ ۶/۵/۱۳۶۱ انجام گرفت، معطوف به محور شمالی پاسگاه زید در حد فاصل دژ مرزی دشمن و خاكریزهای مثلثی او شد. طی این مرحله، هفت تیپ تقویت شده از سپاه و دو تیپ از ارتش شركت داشتند.
در آغاز درگیری، همه چیز طبق روال پیش می‌رفت. در نتیجه نیروهای خودی توانستند گذشته از پاكسازی و الحاق، خاكریزی مناسب و دو جداره در جناح شمالی احداث نمایند، ولی از آن جایی كه دقت كافی در احداث خاكریز نشده بود دشمن توانست پنج كیلومتر در آن رخنه كند. در این فاصله نیروها نزدیك به ۴۸ ساعت در مواضع به دست آمده مستقر شدند و عقبه امكانات پشتیبانی رزمی و خدماتی به جلو منتقل گردید، دشمن نیز كه در مرحله گذشته ضرباتی اساسی متحمل شده بود، عملاً تحركی از خود نشان نداد، لیكن بنا به دلایلی، به رغم این كه عملیات تا آستانه تثبیت پیش رفته بود، طی بررسی كه به عمل آمد، ادامه حضور نیروها مصلحت دیده نشد.

نتایج و ارزیابی عملیات

[ویرایش]

اگرچه ایران در عملیات رمضان به اهداف از پیش تعیین شده خود دست نیافت، ولی با اجرای این عملیات و ورود به خاك دشمن نشان داد كه در دستیابی به حقوق خود مصمم است. علاوه بر این، در پی این عملیات مسوولان جمهوری اسلامی متوجه شدند كه برخلاف گذشته با شرایط كاملاً جدیدی در جنگ مواجه شده اند. برهمین اساس، می‌بایست استراتژی جدیدی تدوین می‌شد، لیكن در این خصوص دو دیدگاه متفاوت بروز كرد؛ عده ای كسب یك پیروزی بزرگ را برای پایان دادن به جنگ كافی می‌دانستند و عده ای دیگر به تلاش همه جانبه برای نیل به پیروزی نهایی معتقد بودند.
در عملیات رمضان ۴ لشكر و ۳ تیپ زرهی دشمن بین ۲۰درصد تا ۶۰درصد منهدم شد و ۹تیپ پیاده دشمن بین ۲۰درصد تا ۱۰۰ درصد خسارت و تلفات را متحمل گردیدند. در مجموع بیش از ۱۰۰۰ تانك و نفربر دشمن و نیزتجهیزات و سلاح‌های بسیاری دیگر از دشمن منهدم گردید، حدود ۷۰۰۰ تن از نیروهای دشمن كشته و ۱۳۱۵ تن اسیر شدند.

خلاصه عملیات

[ویرایش]

رمز عملیات: یا صاحب الزمان (عج) ادرکنی
هدف عملیات: دور کردن آتش دشمن از شهرهای جنوبی کشور و انهدام نیروهای رژیم صدام حسین
منطقه عملیاتی: شرق بصره
تاریخ شروع: ساعت ۳۰/۲۱ دقیقه ۲۳/۴/۶۱
مدت عملیات: ۱۵ روز
وسعت منطقه عملیاتی: ۱۶۰۰ کیلومتر مربع

نتایج عملیات

[ویرایش]


← مناطق آزاد شده


ـ پاسگاه زید و محورهای شمالی و شمال غربی این پاسگاه
تجهیزات منهدم شده دشمن:
ـ ۱۰۹۷ دستگاه انواع تانک و نفربر
ـ ۵ فروند هواپیما
ـ چند صد دستگاه انواع خودروهای نظامی و مهندسی
ـ مقدار بسیار زیادی سلاح سبک و نیمه سنگین

← یگان های منهدم شده دشمن


ـ تیپ های ۶ و ۱۲ زرهی، تیپ ۸ مکانیزه از لشکر ۳، تیپ ۴۲ زرهی از لشکر ۱۰، تیپ ۴۱۹ پیاده، تیپ های ۱۶ و ۳۰ زرهی از لشکر ۶، تیپ ۹۴ پیاده، تیپ ۵۵ زرهی از لشکر ۵، تیپ ۱۴ مکانیزه، تیپ های ۴۳ و ۳۵ زرهی از لشکر ۹
تعداد کشته و زخمی های دشمن: بیش از ۷۴۰۰ نفر

تعداد اسرا

[ویرایش]

۱۳۱۵ نفر

غنائم

[ویرایش]

ـ دهها دستگاه خودرو
ـ ۱۰۰ دستگاه تانک و نفربر
ـ مقدار زیادی از انواع سلاح سبک و نیمه سنگین
نیروی عمل کننده: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری اسلامی ایران

منبع

[ویرایش]

سمیعی، علی، كارنامه توصيفي عملیات هشت سال دفاع مقدس‌، نشر نزسا،تهران، ۱۳۷۶.






جعبه ابزار