عملیات الی بیت‌المقدس

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



فتح خرمشهر فتح خاک نیست، فتح ارزش‌های اسلامی است. خرمشهر شهر لاله‌های خونین است. خرمشهر را خدا آزاد کرد.
امام خمینی (ره)


شرح عملیات

[ویرایش]

مدتی پس از اشغال خرمشهر، عملیات متعدد در جهت آزادسازی خرمشهر، شکست حصر آبادان، آزادسازی بستان و منطقه غرب شوش و دزفول صورت گرفت که می‌توان به عملیات نصر، عملیات توکل ، عملیات ثامن‌الائمه(ع) ، عملیات طریق‌القدس و عملیات فتح المبین اشاره کرد که علیرغم دستاوردهای مهم، همچنان خرمشهر در اسارت بود. درنهایت عملیات بیت‌المقدس با قرائت رمز مبارک یا علی بن ابیطالب(ع) در ساعات اولیه بامداد۱۰ اردیبهشت‌ماه۱۳۶۱ باهدف آزادسازی خرمشهر آغاز شد. این عملیات در چهار مرحله انجام پذیرفت.

مرحله اول عملیات

[ویرایش]

در مرحله اول این عملیات، منطقه سر پل به مساحت ۸۰۰ کیلومتر تصرف شد.

مرحله دوم عملیات

[ویرایش]

در مرحله دوم که در ۱۶ اردیبهشت ۱۳۶۱ صورت گرفت، نیروهای ایرانی در شمال خرمشهر مستقرشده، جاده اهواز ـ خرمشهر و نیز مناطق دیگری را آزاد کردند.

مرحله سوم عملیات

[ویرایش]

مرحله سوم عملیات در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۶۱ آغاز و تلفات و خسارات سنگینی به دشمن وارد ساخت و نیروهای خودی در دروازه‌های شهر مستقر شدند.

مرحله چهارم عملیات

[ویرایش]

درنهایت مرحله چهارم عملیات در اول خردادماه ۱۳۶۱ آغاز و پس از درگیری شدید و محاصره بی‌امان دشمن، روز سوم خردادماه ۱۳۶۱ انبوه نیروهای دشمن از مقاومت دست برداشته و با شعارهای الموت لصدام و دخیل الخمینی تسلیم نیروهای ایرانی شدند.

آزادی خرمشهر

[ویرایش]

بدین ترتیب خرمشهر پس از ۳۴ روز مقاومت در برابر دشمن که در تاریخ ۴/۸/۱۳۵۹ اشغال‌شده بود، پس از ۵۷۵ روز و طی ۲۵ روز عملیات در ساعت ۱۱ صبح روز سوم خرداد ۱۳۶۱ آزاد شد. آمارها نشان می‌دهد که تعداد کل شهدای عملیات بیت‌المقدس(۲۵ روز عملیات طی چهار مرحله) به ۵۵۵۳ بالغ می‌شود که از این میان ۱۰۸۶ نفر نیروی ارتش و مابقی از نیروهای سپاه پاسداران و بسیجیان بودند. گفتنی است که تعداد مجروحین این عملیات به بیش از هفده هزار نفر بالغ می‌شود. همچنین مطابق آمار تعداد تلفات دشمن به‌صورت کشته و زخمی ۱۶ هزار و اسیر ۱۹ هزار نفر بوده است. فتح خرمشهر در تاریخ جنگ ایران و دشمن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. خبر آزادی خرمشهر آن‌چنان شگفت‌آور بود که در سراسر میهن اسلامی ما مردم را به وجد آورد. با اعلام خبر فتح خرمشهر مردم ایران بسان خانواده‌ای بزرگ که فرزند ازدست‌رفته خود را بازیافته است اشک‌های شادی و شعف خود را نثار روح شهدای حماسه‌آفرین صحنه‌های شورانگیز این نبرد کردند. برای پی بردن به عظمت این نبرد حماسی کافی است بدانیم که صدام حسین پیش از نبرد سرنوشت‌ساز رزمندگان ما برای آزادی خرمشهر در اطلاعیه‌ای به نیروهای خود دستور داده بودند که دفاع از خرمشهر را به‌منزله دفاع از بصره، بغداد و تمام شهرهای عراق محسوب دارند. همچنین تجهیزات و امکانات دفاعی دشمن در این منطقه نشان می‌داد که عراق خرمشهر را به‌عنوان نماد پیروزی خود در جنگ به‌حساب آورده و قصد داشته است به هر قیمت،‌ این شهر را در تصرف نیروهای خویش نگهداری. فتح خرمشهر درزمانی کمتر از ۲۴ ساعت، موجب شد که بخش قابل‌توجهی از نیروهای بعثی به اسارت نیروهای جمهوری اسلامی ایران درآیند.
أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَإِنَّ اللَّهَ عَلَى نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ
الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِن دِيَارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَن يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُم بِبَعْضٍ لَّهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِيَعٌ وَصَلَوَاتٌ وَمَسَاجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثِيرًا وَلَيَنصُرَنَّ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ
رخصت(نبرد با دشمنان) به رزمندگان(اسلام) داده شد؛ چراکه آنان از(ناحیه) دشمن سخت مورد ستم واقع شدند و خداوند بر یاری آنان قادر است . همان مؤمنانی که بنا حق از خانه و کاشانه خویش آواره شدند(و هیچ جرمی نداشتند) جز آنکه می‌گفتند: پروردگار ما خدای یکتاست. و اگر خداوند(رخصت به دفاع ندهد و) دفع شرارت بعضی مردمان را(به‌واسطه) بعضی دیگر نکند، همانا صومعه، دیرها، کنیسه‌ها و مساجدی که در آن نماز و ذکر خدا بسیار می‌شود، جملگی خراب و ویران می‌شد و هرکه خدا را یاری دهد، البته خدا نیز او را یاری خواهد داد. همانا خدا را منتهای اقتدار و توانائی است.

خلاصه‌ عملیات

[ویرایش]

رمز عملیات: یا علی بن ابیطالب (ع)
هدف عملیات: آزادسازی خرمشهر، پادگان حمید، هویزه، جفیر و حسینیه
منطقه عملیاتی: غرب کارون، جنوب غربی اهواز و شمال خرمشهر
تاریخ شروع: ساعت ۳۰ دقیقه بامداد ۱۰/۲/۱۳۶۱
مدت عملیات: ۲۵ روز طی ۳ مرحله
وسعت منطقه عملیاتی: ۶۰۰۰ کیلومترمربع

نتایج عملیات

[ویرایش]


← مناطق و تأسیسات آزادشده


ـ آزادی شهر بندری خرمشهر و شهر هویزه و پادگان حمید
ـ جاده مهم و تدارکاتی اهواز ـ خرمشهر ـ کرخه نور
ـ جاده سوسنگرد ـ هویزه
ـ خارج شدن بخش وسیعی از جنوب میهن اسلامی از زیر آتش دشمن
ـ تصرف و تأمین ۸ پاسگاه مرزی

← تجهیزات منهدم شده دشمن


ـ ۲۸۵ دستگاه تانک و نفربر
ـ ده‌ها انبار مهمات
ـ ۴۰ فروند هواپیما
ـ ۲ فروند بالگرد
ـ چندین دستگاه لودر و ماشین‌آلات مهندسی
ـ ۵۰۰ دستگاه خودرو
ـ ده‌ها قبضه توپ سبک و سنگین
ـ مقدار زیادی از انواع تیربار و سلاح‌های سبک و سنگین

← یگان‌های منهدم شده دشمن


ـ تیپ ۱۲ زرهی و ۸ مکانیزه از لشکر ۳، تیپ ۶۰۶ پیاده، تیپ ۲۴ مکانیزه، تیپ ۴۱۷، تیپ ۴۲۶، تیپ ۵۱، تیپ ۳۴ زرهی، تیپ ۲۷ مکانیزه، تیپ‌های ۶ و ۱۲ زرهی از لشکر ۲، تیپ ۶۰۵، تیپ‌های ۲ و ۶ پیاده، تیپ ۹۰ پیاده، تیپ ۴۸ پیاده، تیپ ۱۰ زرهی، تیپ ۴۶ مکانیزه، تیپ ۳۷ زرهی از لشکر ۱۲، تیپ‌های ۸ و ۹ و ۱۰ پاسگان مرزی، تیپ ۳۳ نیروی مخصوص، تیپ ۲۳۸ پاسگان مرزی، تیپ ۱۴ زرهی، گردان تانک المنصور و یک گردان شناسایی، تیپ ۲۴۳ توپخانه ستاد کل ارتش عراق
تعداد کشته و زخمی‌های دشمن: ۱۶۵۰۰ نفر
تعداد اسراء: ۱۹۰۰۰ نفر

← غنائم


ـ ۱۰۵ دستگاه تانک و نفربر
ـ ده‌ها انبار مهمات
ـ ۹۵۰۰۰ عدد انواع مین
ـ صدها دستگاه خودرو سبک و سنگین
ـ ۳۰ دستگاه جیب حامل توپ ۱۰۶ میلی‌متری
ـ تعداد زیادی لودر و بولدوزر و ماشین‌آلات مهندسی
ـ ۱۸ قبضه توپ ۱۳۰ میلی‌متری
ـ هزاران قبضه سلاح انفرادی
نیروهای عمل‌کننده: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری اسلامی ایران

منبع

[ویرایش]

سمیعی، علی، كارنامه توصيفي عملیات هشت سال دفاع مقدس‌، نشر نزسا،تهران، ۱۳۷۶.

پانویس

[ویرایش]
 
۱. حج(۲۲)آیات۳۹و۴۰    







جعبه ابزار