عملیات ثامن‌الائمه(ع)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
محاصره آبادان بايد شكسته شود
اين، فرمان فرمانده كل قواست. درحالی‌که
امام خمینی ، نسبت به سرنوشت آبادان نگران و حساس است،
سید ابوالحسن بنی‌صدر جز به اتلاف وقت كاري صورت نمي‌دهد، به‌طوری‌که كم‌كم آبادان را فراموش مي‌كند.
[ویرایش]
به دنبال فرار بني‌صدر، رزمندگان و فرماندهان به‌سرعت زمينه را براي تحقق فرمان امام خمينی (ره) مهيا مي‌كنند كه در اين جهت، عملیات محدود داروین براي حمله‌اي بزرگ و شكست محاصره آبادان، عملیات انحرافي و مقدمه است.
[ویرایش]
سرانجام عملیات ثامن‌الائمه (ع) در ساعت يك بامداد و در تاريخ ۵/۷/۶۰ با رمز مقدس نَصْرٌ مِّنَ اللَّهِ وَفَتْحٌ قَرِيبٌ
با اهداف تصرف پل‌هاي دشمن بر روي رود كارون، تصرف و تأمين جاده آبادان- ماهشهر و آبادان – اهواز و درنهایت به‌منظور شكست محاصره آبادان و انهدام نيروهاي دشمن آغاز مي‌شود. نيروهاي سپاه و ارتش با عبور از ميدان‌هاي مين و تله‌هاي انفجاري و موانع ايذايي درحالی‌که به‌شدت آتشبارهاي خطوط پشتیبانی حمايت مي‌شوند، به مواضع دشمن يورش مي‌برند. دشمن سخت غافلگير مي‌شود و رزمندگان به‌سرعت خاک‌ریزهای مقدماتي آن‌ها را تسخير كرده و به تعقيب آنان مي‌پردازند. دشمن وحشت‌زده و بي‌هدف منطقه را زير گلوله مي‌گيرند.
منطقه به‌شدت با آتشبار طرفين در هم كوبيده مي‌شود و صداي انفجار لحظه‌اي قطع نمي‌گردد. حمله رزمندگان اسلام از دور محور اساسي انجام‌گرفته و تلاش مي‌شود در منطقه موردنظر الحاق صورت گيرد. نزديك طلوع آفتاب خبر مي‌رسد در يك محور، انهدام نيروهاي دشمن با موفقيت صورت گرفته و يكي از پل‌هاي تداركاتي آن‌ها منهدم شده است.
دشمن ادوات زرهي و نيروهاي خود را براثر آتش گستردة رزمندگان اسلام، به‌ناچار عقب مي‌كشد و كمبود پل‌هاي تداركاتي-كه بيانگر اطمينان دشمن از عدم حمله رزمندگان اسلام است و انهدام پل‌هاي موجود- باعث نااميدي و شكست نيروهاي منهدم بعثی شده و رزمندگان، طعم شيرين پيروزي را در اين محور می‌چشند؛ اما در محور دوم، دشمن نسبتاً هوشيار است و همچنان مقاومت مي‌كند. از طرف فرماندهان بعثی به سربازان متوحش گفته مي‌شود كه مقاومت كنند و نيروهاي فريب‌خورده به وعده رده‌هاي بالاتر در قسمت شرق كارون همچنان مقاومت مي‌كنند.
مقاومت نيروهاي دشمن در اين محور، فرماندهان عملیات را نگران مي‌كند. اين در حالي است كه حمله و نبرد در محور اول با موفقيت ادامه مي‌يابد و هرلحظه بر تلفات و خسارات دشمن افزوده مي‌شود.
براي محاصره كامل هجوم‌هاي گسترده به سمت پل‌هاي تداركاتي ادامه مي‌يابد. لشكر زرهي صدام شامل دو تيپ، باقدرت تمام در هم كوبيده مي‌شود و نيروهاي منهدم آن تحت تعقيب قرار مي‌گيرند.
[ویرایش]
در بحبوحه نبرد، خبر مي‌رسد كه در محور دوم موفقيت موردنظر حاصل نشده است و هرلحظه، خطر محاصره شدن، نيروهاي پيشتاز محور اول را تهديد مي‌كند.
ناگهان حركتي تحسين‌برانگيز و حماسي صورت مي‌گيرد و رزمندگان محور اول پس از رسيدن به اهداف موردنظر، مي‌روند كار نيمه‌تمام قواي ديگر محورها را پايان رسانند. در اين هجوم مقدار ديگري از جنگ‌افزارهاي دشمن منهدم شده و يا به غنيمت درمي‌آيد و لحظه‌به‌لحظه نقطه الحاق تكميل و محاصره دشمن كامل‌تر مي‌شود. با اين حركت موفق و مبتكرانه، راه‌هاي پيروزي هموار مي‌شود. نيروهاي بعثی مستقر در خطوط اول كه كار حريف تمام‌شده مي‌پنداشتند، ناگهان از پهلو و پشت سر آماج گلوله نيروهاي خود قرار داده و تعدادي نيز كشته مي‌شوند.
نيروهاي عمل‌کننده در محور اول، همه اهداف از پيش تعیین‌شده را به تصرف درمي‌آورند و خسارات و تلفات سنگيني را بر ارتش دشمن تحميل مي‌كنند. در اين ميان غنائم فراواني از دشمن به‌جا مي‌ماند وعده‌ای از آن‌ها به اسارت درمی‌آیند. ديده‌بان‌های دشمن مستقر در غرب كارون، با روشن شدن هوا وقتي تانك‌هاي سوخته، سنگرهاي منهدم شده و كشته فراوان را مي‌بينند به‌شدت وحشت مي‌كنند.
[ویرایش]
فرماندهان ارتش منهزم
صدام حسین كه هرگز تصور نمي‌كردند كه چنين در دام بلا گرفتار آمده باشند، آخرين تلاش‌هاي خود را در شرق كارون براي نجات خود انجام مي‌دهند، اما ديگر كاري از آن‌ها نيز ساخته نيست. اقدامات تاكتيكي نيروي هوايي ارتش و آتش ضد هوایی و شليك بي‌امان توپخانه جايي براي عرض‌اندام نمي‌گذارد و تلاش دشمن براي حضور مجدد در شرق كارون بشدت درهم كوبيده شده و اميد بعثيان به يأس مبدل مي‌شود.
با فرار دشمن به غرب كارون، بهترين موضع پدافندي و ضد پاتك نصيب نيروهاي ايران مي‌شود. پس از دو روز نبرد بي‌امان رزمندگان اسلام، دشمن براي اولين بار طعم شكست در حمله گسترده را مي‌چشد. پسماندهاي ارتش بعثي به غرب كارون فرار كرده و در آنجا زمین‌گیر مي‌شوند.
راديو بغداد شكست در آبادان را عقب‌نشيني تاكتيكي مي‌نامد و از قول صدام، سردار شکست‌ناپذیر قادسيه، اعلام مي‌كند كه ارتش پيروز او به خاطر به دست آوردن موقعيت برتر، از شرق كارون، به عقب‌نشيني تاكتيكي دست‌زده است. صدام در رسانه‌هاي خود تلاش مي‌كند كه با توجيهات مختلف بر اين شكست بزرگ سرپوش گذاشته و آن را يك نوع پيروزي جلوه دهد. بغداد تعداد تلفات خود را در آبادان ۸۰ نفر اعلام مي‌كند. برخلاف مردم عراق كه از ضدونقیض گویی سردمداران بعثي، دچار سرگيجه شده‌اند، ملت ايران با آگاهي از پيروزي فرزندان خود با پخش شيريني و نقل جشن مي‌گيرند.
[ویرایش]
با پيروزي درخشان سپاه اسلام در شكستن حصر آبادان، روحيه امداد در سرتاسر جبهه‌ها و در ميان مردم دميده مي‌شود. داوطلبين اعزام به جبهه با نمايش توان رزمي بسيج در اين نبرد، بيشتر مي‌شود. لشكر ۷۷ خراسان كه قسمت اعظم عملیات را بر عهده دارد، لشكر پيروز خراسان لقب مي‌گيرد و استقبال چشمگيري از اين لشكر به عمل مي‌آيد. با اين پيروزي تحسين‌برانگيز، جنگ وارد مرحله جديدي مي‌شود و فرماندهان عملیات ازاین‌پس، اين تاكتيك موفق را در دستور كار خود قرار مي‌دهند.
[ویرایش]
جاده آسفالته ماهشهر-آبادان و جاده اهواز – آبادان.
كارخانه قايق‌سازي و كارخانه شیر پاستوریزه.
تصرف و انهدام سه پل مواصلاتي دشمن بر روي رود كارون.
پاک‌سازی ۱۵۰ کیلومترمربع از خاك خوزستان از لوث وجود دشمن.
[ویرایش]
حدود ۹۰ دستگاه تاك و نفربر.
حدود ۱۰۰ دستگاه خودرو.
چندين انبار مهمات.
۲ پل پي‌ام‌پي.
انهدام لشكر ۳ زرهي شامل ۸ تيپ مكانيزه، تيپ ۶ زرهي و دو تيپ ديگر تحت امر اين لشكر.
۱۶۰ دستگاه تانك و نفربر.
۱۵۰ دستگاه خودرو.
۳۰ دستگاه بولدوزر.
۵ قبضه توپ ۱۵۲ میلی‌متری.
۲ قبضه كاتيوشا.
تعدادي تفنگ ۱۰۶ میلی‌متری و سلاح سبك و سنگين.
مقدار زيادي مهمات سلاح انفرادي.
بيش از ۲۰۰۰ نفر كشته و زخمي.
۱۸۰۰ نفر.
در اين عملیات گسترده غیر کلاسیک، نيروهاي سپاه و ارتش در كنار هم و با وحدت كامل عمل مي‌كنند. بني‌صدر كه در مسند فرماندهي كل قوا بزرگ‌ترین عامل بازدارنده هماهنگي و همكاري نيروهاي سپاه و ارتش بود، با حذف وي از صحنه سياست، اين همدلي، نمود کاملی پيدا مي‌كند و نمونه موفق آن در اين عملیات به منصه ظهور مي‌رسد. شهادت پرافتخار سرداران سپاه و ارتش پس‌ازاین عملیات در سانحه هوايي (۷ مهرماه) خود بيانگر همكاري اين دو بازوي پرتوان نظامي است. شهيد محمد جهان‌آرا فرمانده سپاه خرمشهر، شهيد جواد فكوري فرمانده نیروی هوایی ارتش، شهيد
یوسف کلاهدوز قائم‌مقام فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، شهيد
ولی‌الله فلاحی رئيس ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران و شهيد
سیدموسی نامجو وزير دفاع جمهوري اسلامي ايران كه در طراحي و فرماندهي عملیات شكست حصر آبادان سهم به سزايي داشتند، به هنگام بازگشت از منطقه، هواپيماي C-۱۳۰ آن‌ها دچار نقص فني شده و سقوط مي‌كند كه آن‌ها همراه چند نفر ديگر به شهادت مي‌رسند.
[ویرایش]
[ویرایش]
سمیعی، علی، كارنامه توصيفي عملیات هشت سال دفاع مقدس، نشر نزسا،تهران، ۱۳۷۶.
